ಮೊನ್ನೆ ಮಾರ್ಚ್ 7 ನೇ ತಾರೀಕು ನಾವು ನಮ್ಮದೇ ಊರಿನ ಐತಿಹಾಸಿಕ ತಾಣ, ಸೊಂದಾ ಕೋಟೆಗೆ ಹೋಗಿದ್ದೆವು. ಮೊದಲು ಸೋದೆ ಎಂದು ಹೆಸರಾಗಿದ್ದ ಈ ಊರಿನ ಇತಿಹಾಸ ಬಹಳ ಕುತೂಹಲಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಮೊದಲಿನಿಂದಲೂ ಸೊಂದಾ ಕೋಟೆಗೆ ಹೋಗಬೇಕು ಎಂದುಕೊಂಡಿದ್ದ ನಾನು ಈ ಬಾರಿ ನನ್ನ ಗೆಳೆಯರೂ ಬರುತ್ತಾರೆ ಎಂದಾಗ ಖುಷಿಯಿಂದ ಹೊರಟು ನಿಂತೆ. ಸಿರಸಿಯಿಂದ ಸುಮಾರು 15-16 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರವಿರುವ ಸೊಂದಾದಲ್ಲಿ ಬರೀ ಕೋಟೆಯಷ್ಟೆ ಅಲ್ಲದೆ ಅದೇ ಅರಸರೆ ಕಟ್ಟಿಸಿದ ಸ್ವರ್ಣವಳ್ಳಿ ಮಠ , ವಾದಿರಾಜ ಮಠ ಮತ್ತು ಜೈನ ಮಠಗಳೂ ಇವೆ. ಅಲ್ಲೆಲ್ಲ ನಾನು ಹಲವು ಬಾರಿ ಹೋಗಿ ಬಂದಿದ್ದರಿಂದ ಈ ಬಾರಿ ಬರೀ ಕೋಟೆಗೆ ಮಾತ್ರ ಭೇಟಿ ಕೊಟ್ಟೆ.
1555 ರಲ್ಲಿ ಅರಸಪ್ಪ ನಾಯಕ ಎಂಬ ಅರಸ ಈ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದನಂತೆ. ವಿಚಿತ್ರ ನೋಡಿ, ಅರಸನ ಹೆಸರೇ ಅರಸಪ್ಪ ನಾಯಕ! ಈ ಸೋದೇ ಅರಸರು ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಸಾಮಂತರಾಗಿದ್ದರು. ಆಗ ವಿಜಯನಗರದಲ್ಲಿದ್ದದ್ದು ಸದಾಶಿವರಾಯ ಎಂಬ ರಾಜ. ಈ ಅರಸಪ್ಪ ನಾಯಕ ಒಬ್ಬ ಜೈನ ರಾಜನಾಗಿದ್ದನಂತೆ.1565 ರಲ್ಲಿ ವಿಜಯನಗರದ ಪತನವಾದ ನನತರ ಈ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಬಹಮನಿ ಸುಲ್ತಾನರ ಸಾಮಂತ ರಾಜ್ಯವಾಯಿತು. ಅರಸಪ್ಪನ ನಾಯಕನ ಮರಣದ ನಂತರ 1674 ರಲ್ಲಿ ಶಿವಾಜಿ ಈ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ವಶ ಪಡಿಸಿಕೊಂಡ ಎಂದೂ ಕೊನೆಗೆ ಪೋರ್ತುಗೀಸರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಈ ರಾಜವಂಶ ಕಾರವಾರಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಅಲ್ಲಿ ಸದಾಶಿವಘಡ ಎಂಬ ಕೋಟೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಿತೆಂದು ಕೆಲ ಪುಸ್ತಕಗಳಲ್ಲಿ ಓದಿದೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಸೋದೆಯ ರಾಜರ ವಂಶದವರು ಈಗ ಗೋವಾದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆಂದೂ, ಅವರು ಕೆಲ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಸೊಂದಾಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದಾರೆಂದೂ ತಿಳಿಯಿತು.
ಈಗ ಕೋಟೆ ಎಂದು ಹೆಚ್ಚೆನು ಉಳಿದಿಲ್ಲವಾದರೂ ಅದರ ಅವಶೇಷಗಳು, ಮುರಿದ ಶಾಸನಗಳು, ಒಂದಿಷ್ಟು ಫಿರಂಗಿಗಳು, ಕಲ್ಲಿನ ಮಂಚ, ದೇವಸ್ತಾನ, ಹಳೆಯ ಬಾವಿ ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ಇನ್ನೂ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿವೆ. ಇಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸುರಂಗವೂ ಇದೆ! ಈಗ ಅದರ ಬಾಗಿಲನ್ನು ಮುಚ್ಚಲಾಗಿದೆಯಾದರೂ ಅದನ್ನು ಏಕೆ ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದರು ಎನ್ನುವುದು ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಹಲವರ ಪ್ರಕಾರ ಅದು ನಿಧಿಸಾಗಣೆ ಮತ್ತು ರಾಜರು ತುರ್ತು ಸಮಯದಲ್ಲಿ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮಾಡಿದ ಮಾರ್ಗ, ಯಾವುದು ಎಷ್ಟು ಸರಿ ಎಷ್ಟು ಸುಳ್ಳು ಎಂದೇನೂ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲಿ ಮುರಿದು ಬಿದ್ದಿರುವ ಶಾಸನಗಳ ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಅವಶೇಷಗಳೂ ಇರುವುದು ಕಾಡಿನ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ. ನನಗೆ ಇವೆಲ್ಲದರಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಕುತೂಹಲಕಾರಿಯಾಗಿ ಕಂಡಿದ್ದು ಅಲ್ಲಿದ್ದ ಕಲ್ಲಿನ ಶಾಸನ ಮತ್ತು ಸುರಂಗ ಮಾರ್ಗ. ಇಲ್ಲಿರುವ ಕೋಟೆಯ ಅವಶೇಷ, ಬಾವಿ ಎಲ್ಲವೂ ಪಾಳು ಬಿದ್ದಿವೆ. ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಇಲಾಖೆಗೆ ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಗಮನ ಬರುವಂತಾದರೆ ಸಾಕು.
reference : https://en.m.wikipedia.org/wiki/Sodhe
Folk stories
I had o translate this post because I only speak English. But, this post is so interesting and I now really wonder what the tunnel was truly used for! It's awesome that you wrote this post because if you hadn't I would have never known about any of what you wrote about!
ReplyDeleteOverall great post Vanya!
Thanks Isabella... I hope someone will find ut why the tunnel was there. Thanks for reading
DeleteWow Vanya! Your hometown is amazing! History truly bewilders me, yet it is exquisite and mystical!
ReplyDeleteThanks Maith. History is amazing and it amuses me with the mysteries , even though I dont like the 'history in textbooks'!
DeleteCould you please provide sources to substantiate the historical information you have provided in the blog?
ReplyDeleteI added them now
Deletethanks. I appreciate the effort. But it probably is better to provide some credible references than Wikipedia. Best wishes.
DeleteGood article Vanya.
ReplyDeleteI read all your articles. All articles are so good.
Do you know about Prasutapura ...?
This place is nearest to you and an another historical place.
Thanks Pramath. Yes I do. It is Heroor right?
DeleteYes🙂
Deleteಧನ್ಯವಾದಗಳು
ReplyDelete